آیا محلول‌پاشی با روغن ولک برای درختان پسته ضروری است؟

در پاییز و با سرد شدن هوا، در ریشه تمامی درختان خزان کننده هورمونی به نام اسید آبسایزیک (ABA) تولید می شود که یک بازدارنده رشد است. یکی از وظایف این هورمون ایجاد لایه جدا کننده در محل دمبرگ و در پی آن ریزش برگ و به خواب رفتن درخت می باشد. در طول زمستان برای شکسته شدن فرمول این اسید، درختان نیازمند یک میزان مشخص سرمای بین صفر تا هفت درجه سانتی گراد میباشند و در درختان مختلف این نیاز سرمایی بسیار متفاوت است.

نیاز سرمایی در درختان پسته نیز بسته به نوع رقم ( اکبری، فندقی، احمد آقایی و…) متفاوت است. مثلا رقم اکبری به حدود 1100 ساعت، رقم اوحدی به حدود 900 ساعت، رقم احمد آقایی به حدود 700 ساعت و رقم کله قوچی به حدود 600 ساعت سرمای بین صفر تا هفت درجه نیاز دارند تا بتوانند هورمون بازدارنده رشد را از بین برده و در بهار به خوبی سبز شوند. از یک دهه پیش، به دلیل افزایش نسبی دما در طول فصل پاییز و زمستان، نیاز سرمایی درختان پسته، مخصوصآ رقم اکبری به میزان لازم تامین نگردید و ضرورت استفاده از روغن ولک در بیشتر سال ها ضروری تشخیص داده شد. سایر ارقام تنها در مناطقی که خاک سنگین (خاک رس ) دارند و یا بسیار کم آب هستند و یا از آبهای شور استفاده می کنند و این مسئله باعث تاخیر در سبز شدن درختان می شود، می تواند از روغن ولک به میزان 30 تا 35 در هزار استفاده نمایند.

عدم تامین نیاز سرمایی باعث دیر سبز شدن درخت، ناهماهنگ سبز شدن شاخه های یک درخت، ریزش بیشتر جوانه های گل و کاهش شدید محصول، رشد کوتاه سرشاخه، کوتاه شدن میان گره ها و در نهایت کیفیت پایین محصول تولیدی می شود. محلول پاشی روغن ولک بر روی درختان، باعث می شود تا روزنه های گیاه بسته شود و تنفس گیاه بالا رفته در نتیجه باعث شکسته شدن مواد بازدارنده گردد تا درخت بتواند در بهار به موقع سبز شود. زمان محلول پاشی روغن ولک از 15 بهمن ماه تا اواخر بهمن ( بعد از یخبندان های شدید زمستانه) می باشد. این کار بایستی در ساعات گرم روز انجام شود. میزان مصرف روغن، برای درختان اکبری 40 در هزار و سایر ارقام 30 تا 35 در هزار می باشد.

  عباس سعیدی

کارشناس ارشد کشاورزی بخش بهزراعی موسسه تحقیقات پسته کشور